Słuchasz podcastu Everest LIDERA.
Cześć, nazywam się Ania Sarnacka-Smith. Zawodowo jestem menadżerem, konsultantem HR, przedsiębiorcą, właścicielką firmy Effectiveness.pl, która wspiera liderów w rozumieniu różnic osobowości i wykorzystywaniu tych informacji we właściwym doborze pracowników, podnoszeniu jakości współpracy i rozwijaniu postawy liderskiej.
Odcinek ,,Liderowanie to wpływ jaki wywierasz na innych. Trzy książki zmieniające perspektywę.”
Cześć, dzień dobry. W momencie, w którym nagrywam ten odcinek, już na Linkedinie spotkałam kilka czy nawet kilkanaście osób, które podzieliły się swoim czytelniczym podsumowaniem roku. Ja mega lubię takie podsumowanie, bo sama sporo czytam, ale dzisiejszy odcinek nie będzie o tym, że przeczytałam 56 książek i to oto jest lista. Nie, bo tylu książek nie przeczytałam, chociaż dużo wolnego czasu poświęcam na czytanie, to ja osobiście czytam wolno, ale lubię to, bo lubię robić notatki, spisywać takie cytaty, które jakoś we mnie mocno zostają i z takimi dzisiaj do ciebie przychodzę.
Jak literatura kształtuje liderów? 3 inspirujące książki
Wybrałam trzy osoby, trzech autorów, którzy w tym roku, w 2024, byli dla mnie liderami, którzy przez swoje książki, przez swoje publikacje wywarli na mnie pozytywny wpływ. Dzięki nim ja chciałam dawać siebie więcej. Coś jeszcze wzięłam do tego mego liderowania.
Wzięłam coś, z czym z innymi liderami mogłam, menadżerami się dzielić. No dobra, to zacznijmy od pierwszej książki, która nie była w tym roku dla mnie nową książką, bo wróciłam do niej po kilku latach. Jest to Shantara Gregory Davis Roberts.
Jest to historia australijskiego zbiegłego więźnia, który ukrywa się w Indiach. I on to przeżywa przyjaźnie i miłości, ale też musi się zmierzyć z brutalnym światem przestępczym. To jest taka długa, długa powieść o szukaniu sensu, odpowiedzi na pytanie, kim ja jestem, po co żyję, ale też piękna opowieść o indyjskiej kulturze, tak różnej od tej naszej kultury.
I z tej książki sobie najwięcej zrobiłam notatek. Jeden z cytytatów, który mocno we mnie został, brzmi ,,Najgorsze, co mogą nam zrobić inni, to ośmieszyć. Najgorsze, co nas spotyka ze strony innych, zawsze uderza w to coś w nas, co chce kochać świat.’’
I powiem ci, jak ja to rozumiem. Oczywiście ty możesz rozumieć to zupełnie inaczej, na tym polega piękno powieści. Natomiast to, co ja sobie z tego biorę, to to takie przypomnienie, że do zespołu każdy przychodzi z jakąś historią, w tym ja, prowadząca zespół.
Perspektywa lidera — dlaczego zrozumienie innych historii buduje silniejsze zespoły
I te historie po prostu są różne. I ta książka tak wymusiła na mnie zrozumienie ponowne, że w pracy liderskiej ważne jest słuchanie, podążanie za innymi. Takie przyznanie raz na zawsze, że moja perspektywa jest naprawdę tylko moją perspektywą. I to nie jest tak, że ja z inną perspektywą zawsze muszę się zgadzać. Ale chodzi o to, że ważne jest podejmowanie wysiłku, żeby zrozumieć tę inną perspektywę. Poznać tę inną historię.
Co ciekawe, ta zupełnie nie biznesowa historia, chociaż tam trochę biznesu jest, ona też mnie zatrzymała nad tym, jak bardzo nasze zespoły potrzebują liderskiej postawy, modelowania, pozytywnych zachowań. Ja wiem, że mówi się o tym, to jest też fakt, że dobrze działające zespoły można poznać po tym, że jak lider zespołu znika, no to one dalej idą do przodu. Jasne, na poziomie operacyjnym osoby świetnie będą dawać radę, takie zespoły.
Natomiast to nie znaczy, że ten zespół nie będzie potrzebował lidera. On zawsze będzie potrzebował tej postawy, bo z zadaniem już sobie poradzi. Ale chodzi o tę postawę, to modelowanie pozytywnych zachowań.
Sztuka milczenia, czyli kiedy ostatnie słowo nie musi należeć do lidera
A co tam? Z tej książki jeszcze jeden cytat, który też jakoś mocno we mnie został w tym roku. ,,Milczenie potrafi ranić jak bat, ale czasami milczenie jest jedynym sposobem powiedzenia prawdy.’’ Dobrze wiesz, że prowadząc zespół, nierzadko musimy mieć odpowiedź na pytanie, musimy mieć komentarz, który zostawimy wobec danej sytuacji.
Bardzo często musimy mieć wyjaśnienia, ale są też takie momenty, że już nic nie musimy. I tu ja sobie też biorę w tym roku, że przychodzą takie momenty, i to jest w porządku, że po prostu milczymy. Też dajemy innym powiedzieć, ale chodzi mi też o to, że nie zawsze musimy już przekonywać do swoich racji.
Czasami po prostu możemy milczeć. Wcześniej, jeśli mówimy o tym, co jest dla nas ważne, nie zawsze to może być przyjęte, nie zawsze musimy mieć odpowiedź, nie zawsze musimy mieć komentarz. Czasami możemy też przemilczeć.
To pewnie dobrze będziesz wiedzieć, w jakiej sytuacji ta myśl może być użyteczna, bo co zespół, to inny przecież kontekst, inne sytuacje. Ale fakt tego, że nie zawsze musimy skomentować, czasami możemy pomilczeć, niech też będzie z tobą jakoś, może będzie też wymowne. No dobra.
Relacje i wyniki — jak szczerość i empatia tworzą lepsze zespoły
To lecimy do drugiej książki, która będzie biznesową książką na polskim rynku wydaną przez MT Business. To jest szef wymagający i wyrozumiały, autorstwa Kim Scott. To jest książka, która opowiada o tym, jak budować relacje oparte na szczerości, na empatii w miejscu pracy.
Oczywiście chodzi też o takie budowanie relacji, które będzie korelowało z wynikami. Autorka przedstawia koncepty radykalnej szczerości, ale radykalnej w takim sensie opartej na empatii. Niekoniecznie w takim naszym nazewnictwie może to być właściwie odczytane.
Właśnie to nie chodzi o żadne agresywne, agresywną szczerość, taką brutalną, zupełnie nie, bardzo asertywną, bardzo stawiającą na siebie i na drugiego człowieka, na takie porozumienie. I cytat, którym chcę się z Tobą podzielić, od razu zaznaczę, że to jest moje tłumaczenie, bo tę książkę czytałam po angielsku. Brzmi ,,Relacje są kluczowe w Twojej pracy. Jeśli myślisz, że możesz wypełnić swoje obowiązki jako menadżer bez silnych relacji, oszukujesz samego siebie’’. Może nie odkrycie, ale myślę, że dla wielu wciąż jednak to jest coś, co jest trudne. A siebie możemy oszukiwać, ale wyniki nie oszukują.
Koszty związane z rotacją pracowników nie oszukują. Koszty związane z niskim zaangażowaniem zespołu nie oszukują. I jasne, my nie na wszystko mamy wpływ, ale na wiele aspektów, w tym na właściwy dobór ludzi, do zespołu, utrzymanie ich zaangażowania, rozwój pracowników.
Lider zadaniowy czy lider relacji? Jak poznanie siebie prowadzi do lepszego przywództwa
To są obszary, które są obszarami naszej odpowiedzialności i my tutaj mamy ogromny wpływ. I nierzadko słyszę coś takiego, że ale przecież ja jestem z tymi ludźmi, ja buduję relacje, jestem we wszystkim, zawsze mogą na mnie liczyć. Tak, tylko często, szczególnie osoby, które są takie mocno osobowościowo zadaniowe, a bardzo dobrze to rozumiem, bo taka jestem, to utożsamiamy to bycie z innymi w realizacji zadania. A to nie o to chodzi. Budowanie relacji to nie jest tylko praca nad zadaniem. Budowanie relacji to jest bycie przede wszystkim z człowiekiem.
Ono się zaczyna od bycia z samym sobą, od poznania siebie. Wtedy będzie łatwiej nam poznać drugiego człowieka. Budowanie relacji opiera się o ciekawość o drugiego człowieka, o to jak on jest różny ode mnie, jak myśli, jak przetwarza informacje, jak podejmuje decyzje, co go motywuje, czego szuka w pracy, co jest dla niego ważne, co może ważne też jest poza pracą, jeśli ma otwartość dzielenia się tym.
W tym podcaście dużo mówię o tym, jak budować relacje, a poznawać drugiego człowieka. I wiesz, że ja robię to na bazie modelu DISC D3. Ale w tym wszystkim właśnie chodzi o to, już nawet bez względu na to, z jakich narzędzi korzystamy, tutaj chodzi o to, że do tego żebyśmy byli nie tylko menedżerami zadań, ale żebyśmy byli liderami, wywierali pozytywny wpływ na ludzi. My potrzebujemy z tymi ludźmi budować relacji. Ta książka o tym jest.
Odwaga wyboru — jak historia Demona Copperheada przypomina o sile decyzji
Dobrze, to jeszcze jedna książka, która mega ważna była dla mnie w tym roku. Też nie biznesowa. To książka Demon Copperhead Barbara Kingsolver napisała ją. Jest to taki współczesny David Copperfield, Dickensa.
To powieść osadzona w Apalachach, w Stanach Zjednoczonych, więc kiedy ją czytałam, odnajdywałam siebie, bo w Apalachach byłam. Ta książka okazuje trudne życie chłopca. On zmaga się z ubóstwem, z uzależnieniem.
To jest dość smutna historia, ale pokazująca, że to z czym się urodziliśmy, co dostaliśmy, niekoniecznie będzie determinowało to, jak będziemy żyć. Że to jest kwestią naszej decyzji. I taki cytat, który sobie wzięłam z tej książki, zanotowałam, brzmi ,,Od pierwszego spotkania namawiała mnie do pisania dziennika zdrowienia. Chodziło o to, by zyskać jasny obraz sytuacji.’’ I tutaj chodziło o to, że demon przechodził przez terapię, w procesie terapeutycznym był właśnie zachęcany do tego, żeby prowadzić ten dziennik. Ale tutaj mi chodzi nie o to, że mamy prowadzić dziennik zdrowienia, bo my nie jesteśmy terapeutami, to nie chodzi o to, że mamy być w terapii.
Jasny obraz sytuacji, czyli jak spojrzenie z zewnątrz pomaga w liderskich decyzjach
Tu bardziej chodzi mi o to, że to zatrzymał mnie ten jasny obraz sytuacji, że w prowadzeniu zespołu my bardzo potrzebujemy zadbać właśnie o ten jasny obraz sytuacji, aby nie poddawać się emocjom, naszym lękom, naszym przekonaniom, ale też lękom, emocjom, przekonaniom naszych pracowników. I my potrzebujemy nabyć taką zdolność spojrzenia, stanięcia z boku i spojrzenia jak sytuacja wygląda. I to nie jest tak, że zawsze my zrobimy to sami. Śmiem twierdzić, że nie ma szans, żebyśmy zawsze zrobili to sami. Dlatego, że jesteśmy wewnątrz danej sytuacji. Jak ja osobiście to robię? Mi bardzo pomagają rozmowy z moimi mentorami, osobami, które sobie bardzo cenię, które nie są wewnątrz mojego zespołu, które pomagają mi spojrzeć na sytuację z zewnątrz. Pomagają mi usłyszeć coś, czego ja po prostu mogę nie słyszeć. Mogę to wiedzieć. To może być oczywiste.
Mogę nawet nieraz w tym podcaście mówić o tym. Ale dlatego, że jestem związana, jestem częścią danej sytuacji, mogę po prostu tego nie zauważać i bardzo sobie cenię te rozmowy. No i nie wiem jak patrzyła, zawsze będę wracała do tego, na czym zbudowana jest moja firma, nasza firma Effectiveness. To jest badanie DISC D3. Tutaj chodzi o to, że w trudnych sytuacjach zawsze wracam do badania, po to, żeby spojrzeć czarno na białym. Tam widzimy, dlaczego ktoś działa tak, a nie inaczej.
Zarządzanie emocjami — jak zrozumieć to, co ukryte w postawach i zachowaniach
Co przez daną postawę, przez dane zachowania on chce mi powiedzieć, czego ja mogę nie słyszeć. Jak mówię o badaniu kompetencji, to nie chodzi o to, że chcę raz sprawdzić, czy ktoś ma jakieś kompetencje, czy nie. Tylko tam mamy informacje o tym, co się dzieje w zespole. Co tak naprawdę się dzieje. Co jest niewypowiedziane, a jakie pragnienie w człowieku pozostaje. I ono będzie się ujawniało.
Tak jak powiedziała Brynna Brown w książce Atlas of the Heart, to jest książka, którą też w tym roku przeczytałam, która chyba nie będzie nawet wydana na polskim rynku, z tego co wiem. Natomiast też była dla mnie ważna. I Brynna powiedziała w niej, że w zarządzaniu jest pełno emocji, a my myślimy, że weźmiemy to na rozum.
Bo o, ja coś widzę, ja to słyszę. Nie, tam zawsze też są emocje. I w takich sytuacjach my często potrzebujemy kogoś, czy czegoś właśnie z zewnątrz, co pomoże nam ten jasny obraz sytuacji zobaczyć.
Odwaga w leadershipie — jak zmieniać perspektywę i rozwijać się w nowym roku
To były trzy pozycje, ale tak naprawdę trzy wspaniałe osoby. Trzech autorów, którzy w tym, w 2024 roku byli dla mnie liderami. Którzy pomagali mi się rozwijać. Jak widzisz, to nie zawsze muszą być książki biznesowe. Trochę strzelam sobie w kolano pisząc książki biznesowe, ale to nie o to chodzi. Chodzi o to, że chyba do tego chcecie zaprosić, że słuchając, czytając, obojętnie co, jeśli tylko chcemy szukać, to będziemy znajdywać kawałek po kawałku to, co będzie budowało nasz autorytet, naszą pewność tego, co robimy jako liderzy.
Coś, co będzie nam pomagało stawać się lepszymi w tym, co robimy. I czego ci życzyć w nowym roku? Chyba takiej otwartości na nowe, testowania, sprawdzania nowego podejścia. Może czasami zupełnie oderwanego od tego, jak do tej pory działałeś, działałaś. Ale życzę ci takiej odwagi, spojrzenia na sytuację i na siebie jako lidera, liderkę zespołu. Może z innej perspektywy. Może zaproszenie kogoś z zewnątrz do przyglądania się temu, gdzie jesteś, gdzie chcesz być i co może ci też z zespołem zrobić, żeby właśnie tam dojść.
A jeśli Effectiveness może ci w tym pomóc, to gorąco cię zapraszam na naszej stronie, gdzie znajdziesz opisy programów, które mamy przygotowane dla zespołów, dla menedżerów i mamy też informacje o naszym wiodącym badaniu DISC D3, które też omawiamy w perspektywie profilu liderskiego i potencjału liderskiego. No dobrze. Za to spotkanie bardzo, bardzo ci dziękuję i słyszymy się za dwa tygodnie.
